Petrol ürünlerinin ayrılması, genellikle bir dizi kimyasal ve fiziksel işlemle gerçekleştirilir. Bu süreçler, ham petrolün çeşitli bileşenlere ayrılmasını ve bu bileşenlerin farklı ürünler olarak işlenmesini sağlar. İşte petrol ürünlerinin ayrılma yöntemleri:

1. Damıtma (Distilasyon):

• Ayrıştırma: Ham petrol, rafinerilerde çeşitli sıcaklıklarla damıtılır. Bu işlemde, petrol buharlaştırılır ve farklı sıcaklıklarda yoğunlaşan bileşenlere ayrılır.
• Frazlar: Ham petrol, çeşitli sıcaklık aralıklarında damıtılarak benzin, kerosen, dizel ve fuel oil gibi ürünlere ayrılır. Her bileşen belirli bir sıcaklıkta yoğunlaşır ve bu sıcaklık aralığına göre ayrılır.

2. Katalitik Kraking:

• Kırma: Daha ağır ve daha az değerli petrol fraksiyonları, daha hafif ve değerli ürünlere dönüştürülmek üzere kırılır. Bu işlemde, büyük moleküllü hidrokarbonlar daha küçük ve değerli moleküllere ayrılır.
• Katalizör: Katalitik krakingde genellikle bir katalizör kullanılır, bu da işlemin daha verimli ve düşük sıcaklıklarda gerçekleşmesini sağlar.

3. Kokuşma (Coking):

• Yüksek Sıcaklık: Çok ağır ve viskoz bileşenler, yüksek sıcaklıklarda piroliz (kokuşma) işlemine tabi tutulur. Bu işlemde, ham petrolün ağır fractionları daha hafif ürünlere ayrılır ve aynı zamanda kömür benzeri bir yan ürün (kok) oluşur.

4. Isıl Kraking:

• Termal İşlem: Ham petrolün yüksek sıcaklık ve basınç altında ısıtılması ile büyük moleküllü bileşenlerin daha küçük bileşenlere ayrılması sağlanır. Bu işlem, kokuşma işleminden önce veya yerine kullanılabilir.

5. Alkilasyon ve Polimerizasyon:

• Alkilasyon: Daha küçük hidrokarbon moleküllerinin birleştirilerek daha büyük moleküller oluşturulması işlemidir. Bu, genellikle benzinin kalitesini artırmak için kullanılır.
• Polimerizasyon: Küçük moleküllerin birbirine bağlanarak daha büyük moleküller oluşturulması işlemidir. Plastik ve sentetik lastik üretiminde kullanılır.

6. Solvent Kullanımı ve Diğer Kimyasal İşlemler:

• Solventler: Özellikle bazı özel ürünlerin ayrılması veya saflaştırılması için çeşitli solventler kullanılabilir.
• Diğer Kimyasal İşlemler: Petrokimya ürünlerinin üretimi sırasında çeşitli kimyasal işlemler ve reaksiyonlar da uygulanabilir.

Bu işlemler, petrolün ham haliyle kullanılamayacak kadar karmaşık olan çeşitli bileşenlere ayrılmasını ve bu bileşenlerin farklı endüstriyel ve tüketici ürünlerine dönüştürülmesini sağlar.