Ev Tipi Kompost Nasıl Yapılır?
Çevre ve Teknolojiler

Ev Tipi Kompost Nasıl Yapılır?

Evde kompost yapmak, organik atıkları verimli bir şekilde değerlendirmenizi ve bahçenizde veya saksılarda kullanabileceğiniz besleyici bir gübre elde etmenizi sağlar. İşte ev tipi kompost yapmanın adım adım rehberi:

1. Uygun Ekipman ve Alan Seçimi

  • Kompost Kabı veya Makinesi: Evde kompost yapmak için bir kompost kabı, kutu, veya özel bir kompost makinesi kullanabilirsiniz. Eğer geniş bir bahçeniz varsa, açık bir kompost yığını da oluşturabilirsiniz.
  • Alan Seçimi: Kompost kabınızı veya yığınızı gölgeli ve hava akışı sağlayan bir bölgede yerleştirin. Kompostun doğrudan güneş ışığına maruz kalması veya aşırı nemli yerlerde olması önerilmez.

2. Uygun Malzemelerin Seçilmesi

  • Yeşil Malzemeler: Azot açısından zengin malzemelerdir. Sebze ve meyve kabukları, çim kesimleri, kahve telvesi, çay posaları gibi.
  • Kuru Malzemeler: Karbon açısından zengin malzemelerdir. Kurumuş yapraklar, saman, karton parçaları, kağıt havlular gibi.
  • Karışım Oranı: İdeal bir kompost karışımı, yaklaşık 1:2 oranında yeşil (azot) ve kuru (karbon) malzemeler içermelidir.

3. Kompost Kabının veya Yığınının Hazırlanması

  • Taban Katmanı: Kompost kabının tabanına bir kat kuru malzeme (örneğin, saman veya yaprak) yerleştirin. Bu, hava akışını artırır ve nemin dengelenmesine yardımcı olur.
  • Katmanlama: Kompost kabına veya yığınına sırasıyla yeşil ve kuru malzemeleri ekleyin. Her katmanı karıştırın ve eşit şekilde dağıtın.

4. Karıştırma ve Havalandırma

  • Karıştırma: Kompost karışımını düzenli olarak karıştırarak hava akışını sağlayın ve materyallerin eşit şekilde ayrışmasını destekleyin. Kompost makinesi kullanıyorsanız, bu işlem otomatik olarak yapılabilir.
  • Havalandırma: Kompost yığını veya kabının hava almasını sağlamak, mikroorganizmaların çalışmasını destekler ve kompostun daha hızlı ayrışmasını sağlar.

5. Nem ve Sıcaklık Kontrolü

  • Nem: Kompostun nem seviyesinin, nemli bir sünger gibi olması gerekir. Çok kuru veya çok ıslak olmamalıdır. Gerekirse su ekleyin veya fazla suyu tahliye edin.
  • Sıcaklık: Kompostun iç sıcaklığı 55-65°C (130-150°F) arasında olmalıdır. Bu, patojenlerin yok edilmesine ve ayrışma sürecinin hızlanmasına yardımcı olur.

6. Kompostun Olgunlaşmasını Bekleme

  • Olgunlaşma Süresi: Kompostun olgunlaşması birkaç hafta ila birkaç ay sürebilir. Kompost hazır olduğunda koyu kahverengi, toprak benzeri bir görünüme sahip olmalıdır.
  • Olgun Kompost: Kompost, küçük, kırıntılı ve kokusuz bir yapıya sahip olmalıdır. Eğer büyük parçalar varsa, bunları tekrar karıştırın ve biraz daha bekleyin.

7. Kullanım ve Saklama

  • Kullanım: Olgun kompostu bahçenizde toprağı iyileştirmek, saksı bitkilerinizde kullanmak veya bitkilerinize besin takviyesi yapmak için kullanabilirsiniz.
  • Saklama: Kompostu kullanmadığınız dönemlerde kuru ve serin bir yerde saklayabilirsiniz.